ADIYAMAN İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Giyim - Kuşam

Adıyaman’da giyim kuşam şehir merkezinde ve ilçe merkezlerinde geleneksel biçimini yitirmekle beraber, kırsal kesimde geleneği koruyan kıyafetlere rastlamak mümkündür. Kadın ve erkek giyiminde Adıyaman yöresi özelliklerini en iyi yansıtan, asırlar boyu süre gelmiş, günümüzde ise yok olmaya yüz tutmuş yöresel kıyafetler bugün sadece kırsal yöredeki halk tarafından tüm özelliklerini muhafaza eder şekilde kullanılmaktadır.

Şehir merkezinde ise kadın ve erkek kıyafetlerinin geleneksellikten uzaklaşarak modernleştiği görülmektedir. Adıyaman ilinde gerek erkek gerekse kadın kıyafetlerinde, özellikle son yıllarda, şehir merkezinde geleneksel giyimin tamamıyla terk edildiği, ancak kırsal kesimde il kültürnün özünü yansıtacak önem ve değere sahip kıyafetleri, büyük bir zevkle giyildiği görülmektedir.

Kadın Kıyafeti

Kadın kıyafetinde baş süslemesi oldukça ayrıntılıdır. Terlik adı verilen özel bir başlığın etrafına puşu diye bilinen bir bez sarılır. Puşunun üzerine gümüş işlemeli ve kenarlarından gümüş paralar sarkan bir taç geçirilir. Gümüş paraların yerine mali duruma bağlı olarak altın liralar da takılabilir. Baş süslemesinin üzerine dört metre eninde bir keten örtülür ve bu ketenin iki ucu çene altından geçirildikten sonra başın arkasında bağlanır. Genç kızlar baş süslemesini aynı biçimde bağlarlar ama keten örtmezler. Eskiden kadın takıları arasında tercih edilen altın ya da gümüş kemerleri, “Çelen” adı verilen ve başın iki yanından sarılıp arkada bağlanan altın başlığı ve 15 ila 20 adet misket şeklinde altın  “hab” adıyla bilinen gerdanlıklar ve başka yörelerde “gıramuse veya gıramusa” da denilen “kıramus”  altın liralardan oluşturulan bir başka boyun takısı takılırdı. Günümüzde ise fanteziye yönelik altın çeşitleri kullanılmaktadır.

Erkek Kıyafeti

Kadın kıyafetindeki değişiklik sürecini erkek kıyafetlerinde de görmek mümkündür. Son yıllardaki hızlı değişen giysi kültüründe kalıcı etkiler bırakmıştır.
Kırsal kesimlerde yöresel kıyafetlerin örneklerine rastlamak mümkündür. Dağ köylerinde kıl kumaştan yapılmış şalvar, aba denilen ceket ve yakasız gömlek giyildi. Aba yakalı ve yakasız şekilleri olan bir çeşit gömlektir. Ayağa çorap ve yemeni giyilir.

Şalvar ve yakalı veya yakasız gömlekle bütünleşen kıyafetin üzerine “fillik kuşak” denilen ipek, püskül, beyaz renkte bir kuşak sarılmaktadır. Ayağa ise el örgüsü çorap ve üzerine yemeni giyilir. Erkek kıyafetlerinde kıl kumaştan yapılan şalvarlar ve abalar günümüzde varlığını yitirmeye başlamıştır.